ابراز نگرانی کروبی از وضعیت زندانیان ناشناخته
رادیو آلمان: به گزارش سحام نیوز، سایت رسمی حزب اعتماد ملی، مهدی کروبی در دیداری با بهمن احمدی امویی، ضمن دلجویی از این روزنامه‌نگار و تجلیل از خانواده‌ی وی، دستگیری‌های پس از انتخابات را تاسف‌آور خوانده است.
به گفته‌ی مهدی کروبی، «با فشار بر روزنامه‌نگاران و فعالان سیاسی، نمی‌توان جلوی واقعیت‌ها را گرفت و مردم هوشمندانه وقایع را دنبال و تحلیل می‌کنند».
کروبی خاطر نشان ساخته که در طول این مدت پیرامون زندانیان مشهور دستگیرشده اطلاع‌رسانی صورت گرفته، اما بسیاری از زندانیان هستند که در جریان راه‌پیمایی‌های پس از انتخابات در خیابان‌ها دستگیر شدند و کسی آنان را نمی‌شناسد و ماه‌هاست در زندان‌اند و هیچکس از حال آنان با خبر نیست.
دبیر کل حزب اعتماد ملی، ضمن ابراز تاسف از وضعیت این گروه از زندانیان گفته است که تمام تلاش خود را برای آزادی آنان خواهد کرد.
مهدی کروبی ضمن ارج نهادن بر تلاش‌های روزنامه‌نگارانی چون احمد زیدآبادی، مسعود باستانی، هنگامه شهیدی، محمد داوری، عیسی سحرخیز، عمادالدین باقی و دیگران، یاد جانباختگان پس از وقایع انتخابات را گرامی داشته و برای خانواده‌های آنان آرزوی صبر و شکیبایی کرده است. وی از مردم خواسته است که در ایام عید نوروز به دیدن این خانواده‌های داغدیده بشتابند.
گفتنی است که مهدی کروبی در پیام نوروزی خود نیز از مسئولان جمهوری اسلامی انتقاد کرده بود که به جای رسیدگی به خواسته‌های مردم، «هزاران معترض به انتخابات را زندانی کرده، جمعی را به شهادت رسانده و برخی دیگر را زیر شکنجه کشته‌اند».
--------------------------------------------------
یکی از اعضای ارشد شبکه لابی رژیم در آمریکا در راه زندان
سایت حکومتی تابناک: تلویزیون دولتی ترکیه گزارش داد که آمریکا یک بازرگان ایرانی را به علت آنچه کلاه برداری خوانده، بازداشت کرده است. این تلویزیون با اعلام این خبر افزوده است: این تاجر ایرانی که در خلال انتخابات به سیاستمداران معروف حزب دموکرات از جمله اوباما و هیلاری کلینتون کمک مالی کرده بود در دادگاه به کلاهبرداری از سه بانک بزرگ به میزان ۲۹۲ میلیون دلار اعتراف کرده است.
قاضی دادگاه با صدور وثیقه ۲۵ میلیون دلاری جهت آزادی حسن نمازی، حکم به تحت نظر قرار گرفتن وی در منزل مسکونیش در منهتن داده بود.
بر اساس این خبر اعلام شده که ممکن است برای نمازی بین ۱۵ تا ۱۹ سال حکم حبس صادر شود.
بر اساس گزارش این رسانه رسمی کشور ترکیه، نمازی که خانواده اش در سال ۱۹۷۹ پس از انقلاب اسلامی ایران را ترک کرده بود، در رده اول لیست افرادی قرار داشت که به بسیج تبلیغاتی اوباما در سال ۲۰۰۸ کمک مالی کرده بودند.
نمازی به نامزدهای انتخاباتی حزب دموکرات از جمله اوباما و هیلاری کلینتون سالانه بیش از ۱۰۰ هزار دلار کمک مالی کرده بود.
-------------------------------------------------
مقام جمهوری آذربایجان: ایران به لحاظ سیاسی ناآرام است
خبرآنلاین: وزیر انرژی آذربایجان هشدار داد که اگر قرار باشد خط لوله ناباکو ادامه پیدا کند، این «مناطق ناآرام سیاسی ایران و عراق» خواهند بود که باید گاز اتحادیه اروپا را تأمین کنند.
به گزارش پایگاه اینترنتی «ایندیپندنت» ناطق علی‌اف گفت که سهامداران پروژه سال آینده به هدفشان برای شروع کار نخواهند رسید.
علی‌اف تأکید کرد که تنش در عراق و ایران باید کاهش یابد تا آنها بتوانند به پروژه بپیوندند، چرا که آذربایجان به تنهایی قادر به تولید تمام گاز درخواستی ناباکو نیست.
وزیر انرژی آذربایجان گفت «ظرف چند سال، هنگامیکه وضعیت ایران و عراق به لحاظ سیاسی باثبات شود، قادر خواهیم بود تا پروژه ناباکو را به سرعت به انجام رسانیم».
«ایندیپندنت» نوشت اگر اتحادیه اروپا بخواهد از وابستگی به گاز روسیه خلاص شود، احتمالا آذربایجان تأمین کننده اصلی این پرژه خواهد بود.
------------------------------------------------
شبکه پولشویی سپاه پاسداران با درآمد فروش مواد مخدر
العربیه: تحقیقات قضایی برای شناسایی شبکه پولشویی سپاه پاسداران در بحرین آغاز شد. این شبکه به پولشویی با درآمد فروش مواد مخدر متهم است
تحقیقات قضائی برای شناسائی یک شبکه پول شویی دربحرین وکویت که گفته می شود زیر نظر سپاه پاسداران به هدف دور زن تحریم های مالی علیه ایران در برخی کشورهای منطقه فعالیت می کرد آغاز شده است.
براساس گزارش منابع مطبوعاتی دربحرین این شبکه از راه فروش مواد مخدر در آذربایجان وکلمبیا در برخی کشورهای منطقه به شکل مخفی به فعالیت می پرداخت.
گزارش های اولیه از این شبکه اولین بار پس از احضار یکی از وزیران بحرینی منتشر شده است و کویت نیز یک متهم زن را که نام او در تحقیق با وزیربحرینی آمده بود بازداشت کرده است.
بر اساس گزارش روزنامه بحرینی " الوسط " که امروز دوشنبه 22-3-201 منتشر شده است دستگاه امنیتی بحرین پس از کنترل فعالیت منصوربن رجب از وزیران دولت این کشور که در صدد انتقال 15 ملیون دیناربحرینی به خارج بود شبکه پولشویی مذکوررا کشف کرد.
وزارت کشوربحرین روز پنجشنبه در بیانیه ای اعلام کرده بود که یکی از متهمان به پول شویی در داخل وخارج از کشور بازداشت شده است.
یک منبع آگاه که نخواست نامش فاش شود به العربیه نت گفته است:" مقامات عالی بحرین می خواهند این موضوع را تا آشکار شدن همه سرنخ ها ادامه دهند."
منصور بن رجب یکشنبه گذشته در جلسه کابینه بحرین حضورنیافت ، او روز پنجشنبه گذشته برای انجام تحقیق به دستگاه قضایی فراخوانده شده بود. گمان می رود دولت درصدد سلب همه اختیارات وی تا پایان تحقیق است.
منبع آگاه گزارش هایی که در روزنامه های بحرینی مبنی بر کشف تعدادی عکس از مناطق نظامی بحرین برای ارسال به ایران بوسیله یک USB الکترونیکی منتشر شده را تایید کرد اما از پاسخ به سوالی در مورد اهمیت این عکس ها و رابطه آن با احضار وزیربحرینی خودداری کرد.
درهمین حال روزنامه " البلاد " چاپ بحرین اعلام کرده است یک شهروند سودانی و دو شهروند بحرینی به اتهام دست داشتن در تهیه این عکس ها بازداشت شده اند.
-----------------------------------------------------------
پاکستان خواستار آغاز تحقیق پیرامون انتقال فناوری هسته ای به رژیم
مسکو،2 فروردین، خبرگزاری «ریا نووستی»/ مقامات پاکستان با ارسال استعلامی به دادگاه، درخواست کردند که اجازه تحقیق پیرامون اتهام به عبدالقدیر خان "پدر بمب اتمی پاکستان" که مظنون به انتقال فناوری های هسته ای به عراق و ایران می باشد، صادر شود.
روزنامه روسی "گازیتا" به نقل از رویترز اطلاع داد که این درخواست دولت چند روز پیش از آغاز مذاکرات استراتژیک آمریکا و پاکستان بود که نتیجه آن باید امضای توافقنامه همکاری در زمینه انرژی اتمی صلح آمیز باشد، همانند سندی که پیشتر واشنگتن با هند منعقد کرده بود.
------------------------------------------------
واردات نفت چين از ايران ۴۰ درصد كاهش يافت
سایت ندای سبز آزادی: همزمان با تشديد فشار کشورهای غربی بر پكن براى موافقت با دور تازه تحريم‌ها عليه جمهوری اسلامی ايران، گزارشها حاكی است كه ميزان واردات نفت چين از ايران حدود ۴۰ درصد كاهش يافته است.
گزارش داده هاى مصرف نفت از سوى چين در روز دوشنبه نشان مى‌دهد، ايران كه در سال گذشته سومين تأمين‌كننده بزرگ نفت خام اين كشور بوده است اکنون و پس از روسيه به مقام چهارم سقوط كرده است.
بر اساس اين گزارش، ايران در اين دو ماه دو ميليون و ۵۳۰ هزار بشكه نفت خام به چين صادر كرده است كه نشانگر ۳۷.۲ درصد كاهش نسبت به دوره مشابه در سال ۲۰۰۹ است.
اين كاهش در حالى صورت مى‌گيرد كه ميزان واردات نفت خام چين از عربستان سعودى، بزرگترين صادركننده نفت به اين كشور، در همين دوره ۵.۴ درصد و از كشورهاى آنگولا و روسيه نيز به ترتيب ۷۱.۶ و ۵۰.۸ درصد رشد داشته است.
خبرگزارى رويترز در گزارشى مى‌گويد كه تنها واردات نفت خام چين از ايران كاهش نشان مى‌دهد و اين رخداد زمانى روى مى‌دهد كه كشورهاى غربى از پكن خواسته‌اند تا با قطعنامه چهارم تحريم شوراى امنيت سازمان ملل عليه برنامه اتمى تهران موافقت كند.
چين يكى از پنج كشور عضو دائم شوراى امنيت سازمان ملل است كه همراه با آمريكا، روسيه، فرانسه، بريتانيا و آلمان در گروه پنج به علاوه يک نحوه اقدام عليه فعاليت‌هاى هسته‌اى ايران را بررسى مى‌كند.
با اين حال، استفانى كلاينه آلبرانت، از گروه بحران بين‌المللى اعتقاد دارد که «هنوز زود است كه بگوييم اين مسئله نشانگر روند خاصى است، اگر اين كاهش ادامه پيدا كند آن مى‌تواند نشانه‌اى از ضعيف شدن مناسبات چين با ايران باشد.»
وى افزود: اگر اين كاهش ادامه يابد «مى‌تواند حاكى از آن باشد كه چين در حال آماده كردن خود با پيامدهاى تحريم‌ها از طريق تنوع بخشيدن به منابع نفتى خود است.»
--------------------------------------------------
حمله به دانشجوی زندانی و انتقال وی به بهداری زندان
حمله به محسن برزگر دانشجوی زندانی در زندان بابل و انتقال وی به بهداری زندان
محسن برزگر دانشجوی دانشگاه نوشیروانی بابل که از هفته ی گذشته دوره ی محکومیت تعزیری خود را در زندان بابل می گذراند، توسط زندانیان این زندان مورد ضرب و شتم قرار گرفت.
این دانشجو که دو هفته ی گذشته را در بند مجرمین قتل این زندان به سر برده، روز گذشته مورد ضرب و شتم دو تن از زندانیان خطرناک این زندان قرار گرفته است. بنا بر این گزارش این اتفاق در حالی روی می دهد که افسر نگهبان بند و جمعی از زندانبانان ناظر این صحنه بوده و بدون هرگونه عکس العملی اجازه ی ضرب و شتم این دانشجو را داده اند.
بنا به گفته ی فعالین دانشجویی این شهر این امر تائید کننده ی دستور اداره ی اطلاعات شهرستان بابل مبنی بر آزار و اذیت این دانشجویان در زندان می باشد. ادره ی اطلاعات بابل در گذشته نیز با ضرب و شتم شدید دانشجویان سعی در فشار و اعتراف گیری از دانشجویان دانشگاه بابل و دانشگاه مازندران را داشته است. دانشجویانی که در ماه های گذشته توسط این اداره بازداشت شده اند از تشابه بازجویان خود با دانشجویان و افرادی خبر داده اند که توسط سپاه و اداره اطلاعات سپاه پاسداران این شهر بازداشت شده بودند.
به نقل از فعالین سیاسی بابل کنترل اداره اطلاعات سپاه بابل و بویژه کارشناسان دانشجویی این اداره در اختیار سپاه پاسداران بابل و مازندران می باشد و اداره اطلاعات مازندران (ساری) کنرل خاصی بر عملکرد آنها ندارد.
بنا بر گزارش فعالین شهر بابل محسن برزگر اکنون در بهداری زندان بابل بستری می باشد و مسئولین زندان اجازه ی مرخصی به او نداده اند.
محسن برزگر و ایمان صدیقی دو دانشجوی دانشگاه نوشیروانی بابل به همراه محمد اسماعیل زاده وبلاگ نویس بابلی اکنون دوره ی محکومیت خود را در زندان بابل در بند زندانیان خطرناک می گذرانند.
-------------------------------------------------
پخش پارازیت؛ هشدار اتحادیه اروپا به جمهوری اسلامی
رادیو آلمان: وزرای خارجه ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا با صدور قطعنامه‌ای ارسال پارازیت از سوی ایران را محکوم کرده، خواستار قطع سریع آن شدند. در این بیانیه همچنین به رفع سانسور در اینترنت اشاره شده است.
اتحادیه اروپا روز دوشنبه در جلسه خود در بروکسل، موضوع ارسال پارازیت بر روی کانال‌های ماهواره‌ای در ایران را بررسی کرد. پیش از این گیدو وستروله، برنار کوشنر و دیوید میلیبند وزیران خارجه کشورهای آلمان، فرانسه و بریتانیا، روز چهارشنبه (۱۷ مارس) در نامه مشترکی به کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی و همچنین رئیس اسپانیائی شورای سران اتحادیه اروپا، خواستار اقدام در این زمینه شدند.
در بیانیه اتحادیه اروپا از دولت ایران خواسته شده است، به ارسال پارازیت برروی کانال‌های ماهواره‌ای خارجی که برای ایران برنامه پخش می‌کنند، پایان دهد و همچنین از سانسور اینترنت دست بردارد. ورنر هویر معاون وزیر خارجه آلمان روز دوشنبه (۲۲ مارس/ ۲ فروردین) در بروکسل ارسال پارازیت از سوی دولت جمهوری اسلامی را "عملی غیرقابل قبول" توصیف کرد.
شکایت رسانه‌های بین‌المللی
اقدام اتحادیه اروپا بر مبنای شکایت رسانه‌های بین المللی دویچه وله، بی‌بی‌سی فارسی، صدای آمریکا و همچنین شرکت یوتل ست صورت گرفت.
در بیانیه‌ی اعتراضی سه رسانه‌ی بین‌المللی آمده بود: «مقام‌های ایران برای پخش آزادانه برنامه‌هایشان به زبان‌های انگلیسی و عربی در اقصا نقاط جهان از ماهواره استفاده می‌کنند، اما همزمان مردم کشور خود را از دیدن برنامه‌هایی که از همین ماهواره‌ها از دیگر نقاط جهان پخش می‌شود، محروم می‌کنند. ما از پخش خبرهای دقیق و بی‌طرفانه درباره امور جاری ایران دست برنخواهیم داشت».
همچنین شرکت یوتل‌ست که خدمات تلویزیون‌های ماهواره‌ای ارائه می‌کند، روز چهارشنبه ۲۷ بهمن اعلام کرد که در ۹ ماه گذشته دو بار از ایران به دلیل «ارسال عامدانه پارازیت» بر روی شبکه‌های دویچه وله، بی‌بی‌سی فارسی و صدای آمریکا شکایت کرده است.
ایران از امضاکنندگان پیمان ممنوعیت اختلال الکترونیک در پخش برنامه‌های رادیو- تلویزیونی است و جمهوری اسلامی خود ده‌ها برنامه به زبان‌های گوناگون از طریق ماهواره برای خارج از کشور پخش می کند.
اقدام ایران در ارسال پارازیت، ناقض بند ۴۵ قانون اتحادیه ارتباطات بین‌المللی است. براساس این قانون، پخش سیگنال‌های مزاحم در برابر امواج رادیویی و تلویزیونی ممنوع است.
هشدار اتحادیه اروپا به جمهوری اسلامی
وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا روز دوشنبه ضمن هشدار به جمهوری اسلامی در مورد ارسال پارازیت بر روی شبکه‌های ماهواره‌ای اعلام کردند که برای اقدام مشترک در برابر ایران به توافق رسیده‌اند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، هنوز مشخص نیست که اتحادیه اروپا دقیقا به چه اقدامی در این زمینه دست خواهد زد. با این حال روزنامه فرانسوی فیگارو هفته گذشته در گزارشی نوشت که اتحادیه اروپا احتمالا به عنوان یک اقدام عملی ممکن است "پخش برنامه‌های ماهواره‌ای ایران در اروپا را محدود کند".
---------------------------------------------------
گفتگو با بهمن قبادی درباره بهار، سینماو جنبش سبز
جنبش سبز حرکت همه مردم است
بهمن قبادی این روز ها در عراق به طور همزمان چندین پروژه آموزشی، فرهنگی و فیلمسازی را دنبال می کند و سخت در تکاپوست. مدام در راه است. نیمه نخست این گفتگو را زمانی انجام دادیم که در شمال عراق بود و وقتی برای ادامه به او زنگ زدم در جنوب عراق بود! با این همه انرژی و حس و حال اما، دغدغه ایران رهایش نمی کند. نگرانی از وضعیت همکاران دربند و ایران ناآرام، یک دم رهایش نمی کند.
پارسال همین وقت ها در ایران به انتظار عید بودی و آماده می شدی برای نمایش گربه های ایرانی در فستیوال کن. امسال اولین بهاری است که به اجبار خارج از ایران می گذرانی. الان در آستانه عید چه حسی داری؟
دلشوره دارم. در من حسی از شادی موج نمی زند. نه در من، که در خیلی از ایرانیانی که در وضعیتی مشابه من به سر می برند هم همین را می بینم. همه چیز مهیای آن است که این عید خیلی به ما ها نچسبد. فقط کافی است یک لحظه به وضعیت جعفر پناهی و محمد رسول اف فکر کنم. حالم بد می شود و اذیت می شوم. اما در عین حال یک حس امیدواری هم در این میان به سراغم می آید که مایه آرامش است. در عین آشفتگی، یک روزنه امید هم وجود دارد که رسیدن بهار آن را تقویت می کند.
یک وضعیت دوگانه و متضاد است. پنجره اتاقی که هر صبح در عراق از آن به بیرون نگاه می کنم به یک دشت سر سبز و پر از زندگی باز می شود. از یک سو دیدن شکوفه ها و رویش سبزی ها در این منطقه ای که آزادی در آن موج می زند مرا لبریز از امید می کند و از سوی دیگر به محض این که به خاطر می آورم به فاصله یکی دوساعت از این جا سرزمینم ایران قرار دارد که باز هم در آستانه یک بهار بدون آزادی دیگر است دلم می گیرد. اما وقتی می بینم اگر رد سبزی های این دره های سرسبز را پیش گیرم و به دنبالش بروم، می شود بی اعتنا به مرز ها امتداد این سرسبزی را تا قلب ایران هم پی گرفت. آنوقت دوباره امید به دلم نور می تاباند و آرام می شوم.
این حس خوب را که قبلا چندان خبری ازش نبود و الان با رسیدن بهار در من تقویت شده را به فال نیک می گیرم و به فکر آماده شدن برای روزی هستم که دوباه به ایران برگردم و در کنار پناهی، رسول اف و هزاران هنرمند دیگر، فارغ از هر بند و حصر و سرکوب، همگی فعالیت مان را از سر بگیریم تا چهره ای را که شایسته ایران و ایرانی است را به جهانیان عرضه کنیم.
وقتی به آینده ایران آزاد فکر می کنی،نگاه و احساست به گذشته چطور است؟ اصلا به گذشته هم فکر می کنی؟
اتفاقا این روزها فرصت خوبی است برای این که به این فکر کنم که همه ما، از صدر تا ذیل، چقدر برای ساختن ایران، و برای جلوگیری از ویران شدنش کوتاهی کردیم. همه مان مقصریم. در دیر جنبیدن و سهل انگاری. اما به هر حال نگاه به گذشته می تواند انگیزه ساز باشد برای این که تلاش کنیم برای جبران همه کوتاهی ها.
جنبش سبز؟
حرکت همه مردم است. رنگ سبز دارد همه جا را می گیرد. سراسری می شود. هر چه پیش می رویم، از آن سو ریزش و از این سو همبستگی زیاد تر می شود. وقتی به این روند فزاینده نگاه می کنم حالم بهتر می شود. حضور حداکثری مردم شوق برانگیز است و امید بخش.
به نظرت چقدر در عمل می شود به این همبستگی ها امیدوار بود وقتی از میان این جمعیت قابل توجه از خانواده سینما، اعتراض به دستگیری یک همکار و یک هنرمند اینقدر کم رنگ و کم سر و صداست؟
خفقان بیش از حد تصور است. من به واکنش دیرهنگام و نامناسب و دفاع بد معترضم، اما به نظرم نمی شود درباره سکوت ها راحت قضاوت کرد. خطر زیادی است. ترس و وحشت زیاد است. باید در داخل ایران بود تا واقعیت ها و مشکلات را فهمید. از طرفی، اتحاد سینماگران نمی تواند لزوما به آزادی پناهی و رسول اف منجر شود. از دست مستقل ها در این وضعیت کاری بر نمی آید، اما از فیلمسازان دولتی می شود انتظار داشت.آن ها می توانند لیدر باشند، نه مستقل ها. آنهایی که سالیان سال "خودی" بوده اند اما در جشنواره های بین الملی ژست روشنفکری گرفته اند، آنها می توانند از حکومت، آزادی همکارانشان را بخواهند. اما آنها این کار را نمی کنند، چون به خیال خود، در نبود و حذف آنها، امکان بیشتری برای حضور و دیده شدن دارند.
گفته بودند اتهام مهدی پورموسی- که خوشبختانه آزاد شد- همکاری با تو بوده؟
او جزو آن دسته از سینماگرانی است که مطلقا کار سیاسی نمی کند. همیشه سینما برایش مساله بوده. می خواست با پروژه های مهم کار کند و یاد بگیرد و به نظرم یکی از معدود دستیارکارگردان های های خوب و واقعی و کار بلد است. از من چند بار خواسته بود که او را به پناهی معرفی کنم. من هم درباره قابلیت های او به جعفر گفتم، و برای این جوان افتخاری شد که با او کارکند. فعال و پرانگیزه است اما سیاسی نیست. در پروژه من 49 نفر همکاری داشتند. اگر مجرم است من و همه آن 49 نفر باید مجرم شناخته شویم. چرا فقط او؟
نظرت در باره نامه سرگشاده بدون مخاطب آقای کیارستمی در واکنش به دستگیری پناهی و رسول اف چیست؟
نظر ایشان برایم محترم است. ولی معتقدم نباید اصلا به وزارت ارشاد اشاره ای می شد. وزارت ارشاد در این مورد هیچکاره است و اصلا ارزش آن را ندارد که در چنین نامه ای بهش پرداخته شود. این انحراف از واقعیت موضوع است. بری این دستگیری در سطحی بالا تر و در رده های بالای حکومتی تصمیم گرفته شده و این برخورد، سمبلی است از برخورد و ضدیت نظام با ماهیت کار فرهنگی مستقل در ایران.
همانطور که خودت می دانی، این ها تازه متوجه اهمیت و تاثیر هنر زیر زمینی شده اند و می خواهند ریشه های آن را بخشکانند. برای مقابله اما کار از کار گذشته و این روند خاموش نخواهد شد. چون نسل دیگری در راه است که چندین برابر از امثال من و پناهی شجاع تر است وبسیار هوشمندانه راه خود را باز می کند.
---------------------------------------------------------------
دركنار ركود، بيكاري و ورشكستگي فعالين خصوصي
سال۸۸ سال سپاهي شدن اقتصاد
سال 88 با وفور سيب زميني وتوزيع رايگان آن توسط دولت آغاز شد. البته اين توزيع فقط در همان تب وتاب انتخابات بود وبعد از انتخابات تمام شد. جالب آنكه دولت بخشنده اول سال، در پايان سال مصوبه قانوني را از مجلس گرفت كه قيمت آب وبرق وگاز بنزين را ديگر بدون يارانه وكمك به مردم ارائه كند. از سويي ديگر اقتصاد ايران در سال 88 ركود وبيكاري شديدي را تحمل كرد وبه موازات اين رخوت، شركت های مهم و پول ساز كشور به سپاه واگذار شد. اين گزارش سرنوشت سازترين رخدادهاي اقتصادي 88 را ياداوري ميكند.
پيش بيني هاي محقق شده
اغلب روزنامه هايي كه هواخواه مطلق دولت نبودند با اين مضامين در ابتداي سال، گزارش هاي اقتصادي خود را چنین شروع كردند. اين گزارش از آن روزنامه توقيف شده سرمايه در 18 فروردين است. "سال 88 برای اقتصاد کشور آبستن تحولات مهمی است. این تحولات بیش از هر چیز حاصل شرایط درونی و بیرونی کشورمان است. مهم ترین چالش اقتصاد ایران در خارج از کشور بحران اقتصاد جهانی است که مهم ترین و موثرترین اثرش کاهش درآمد نفتی ایران است که نسبت به قبل از بحران حدود 100 دلار در هر بشکه از درآمد نفتی اش را از دست داده و در عین حال باید در مواجهه با دیگر کشورهای دنیا در واردات و صادرات، سیاست های موجه و معقول اتخاذ کند تا همکاری مسالمت آمیز با دنیا زیان های اقتصادی این بحران را برای ایران به حداقل برساند. در سطح داخلی نیز کاهش درآمدهای نفتی منجر به کاهش درآمدهای دولت شده و دولت با کسری بودجه مواجه است و این کسری موجب می شود با کاهش هزینه های عمرانی مواجه شود. این به آن معناست که نهادها و وزارتخانه ها و ... نمی توانند از هزینه های جاری (حقوق و دستمزد و ...) کم کنند اما ناچارند سرمایه گذاری های مولد را کاهش دهند که منجر به کاهش سرمایه گذاری در پروژه های ساخت وساز می شود و دولت نیز به همین منوال کاری برای ارجاع به بخش خصوصی (برای ساخت این پروژه ها) ندارد. بنابراین رکود نسبی پروژه های عمرانی و افزایش بیکاری پیامدهای کاهش درآمد نفت و هزینه های عمرانی است.نکته مهم دیگری که به این رکود دامن می زند انتخابات ریاست جمهوری است. با انتخابات ریاست جمهوری در شش ماهه نخست سال اقتصاد ایران در نوعی بلاتکلیفی نسبی به سر می برد و سرمایه گذاری ها نیز به حالت ایستا یا تعلیق در می آید. بنابراین بعد از انتخابات ریاست جمهوری، دولت دهم باید با دو چالش مقابله کند؛ نخست جلوگیری از گسترش بوروکراسی، به تعلیق درآمدن امور و گسترش رکود اقتصادی و پیامد آن (بیکاری، تورم و ...). دیگر آنکه به فکر بهبود وضعیت ایران در بازارهای جهانی باشد که خود یکی از مهم ترین عوامل جلوگیری از گسترش رکود جهانی به داخل ایران است تا با برقراری ارتباط صحیح با اقتصاد جهان شرایط برای جذب سرمایه گذاری بیشتر، توسعه صادرات، افزایش صادرات گاز به جهان و ثبات بیشتر برای اقتصاد ایران را فراهم آورد."
اين گزارش پيشگويانه سرمايه تا حد بسياري به وقوع پيوست با لحاظ اين نكته كه كشور به لحاظ اعتراض به نتايج انتخابات وگسترش آن وتولد جنبش سبز، ركودي بيش از شش ماه را تجربه كرد.در واقع كار امدي دولت درپايين ترين توان خود قرار گرفت وموج بيكاري وركود صنعتي اكثر موسسات ونهادهاي بزرگ اقتصادي را فراگرفت .به شكلي كه در گزارشي از يك مقام دولتي تاييد شد در عسلويه كه قطب اشتغال وكار آفريني كشور در سالهاي گذشته بود سطح اشتغال به 4تا 5هزار نفر رسيده است.در صورتي كه به گفته رييس اداره كار بوشهر در سال 84، 60هزار اشتغال مستقيم در اين منطقه وجود داشت.ورشكستگي كارخانجات كوچك ومتوسط تقریبا خبر تكراري صفحات روزنامه ها شده بود؛ به موازات اين خبرها تقريبا هفته اي چند بار خبر اينكه كارگران اين پالايشگاه 5ماه است حقوق نگرفتند يا در اراك كارگران جاده را بستند ودر هفت تپه اينگونه شده است در خبرگزاري ها بازتاب خود را به شكلي معمولي شده پيدا ميكرد.اين در حالي است كه موضوع اقتصاد در انتخبات رياست جمهوري دستمايه منازعات داغي را فراهم كرد هم نرخ واقعي تورم مايه نبرد سياسي بوود هم ميزان سرمايه گذاري درصنعت نفت كشور در 4 سال گذشته .اقتصاد مهم ترين پاشنه آشيل احمدي ن‍‍ژاد رد مصاف با رقبا بود.
صدرا ومخابرات هم سپاهي شدند
يكي از مهم ترين اتفاقات سال 88 در حوزه اقتصاد سپاهي شدن اقتصاد بود. دوشركت بزرگ يكي در نفت وگاز به نام صدرا وشركت مخابرات به شركت ها وبنياد هاي وابسته به سپاه واگذار شد.
روز5 ارديبهشت بلوک 18/51 درصدی صدرا به کنسرسیومی به مدیریت قرارگاه خاتم الانبیا فروخته شد و خریدار مالک 767 میلیون و 662 هزار و 862 سهم به ارزش پایه 76 میلیارد و 766 میلیون تومان از شرکت در شرف ورشکستگی صدرا شد.
شرکت صنعتی دریایی که به صدرا معروف است با فعالیت انواع سازه ها و تجهیزات دریایی و پروژه های زیربنایی و بندری و طراحی و ساخت انواع شناورها در سال 1364 تاسیس شد و در حالی از هفتم آذر سال 80 با قیمت 271 تومان در بورس حاضر شده که بعد از رشد نرخ به بیش از 1400 تومان در سال 81 در مسیر صعودی قرار گرفت.
با توجه به برنامه های طرح و توسعه و موفقیت مناقصات مختلف دریایی و خاکی این شرکت با اقبال چشمگیر سهامداران در سال های 81 و82 قرار گرفت به طوری که نرخ هر سهم این شرکت به بیش از چهار هزار و 550 تومان در شهریور 82 رسید و بعد از اعمال افزایش سرمایه و نزول طبیعی قیمت باردیگر به بیش از دو هزار و 400 تومان در زمستان 82 رسید.
وضعیت این شرکت به همراه انتظار تداوم سودآوری صدرا باعث شد بسیاری از سهامداران در آن دوران اقدام به خرید سهام این شرکت کنند. به طوری که در آن سال ها بیش از 70 هزار نفر از سهامداران بزرگ و کوچک در این شرکت سرمایه گذاری کرده بودند.
شرایط گذشته و افق های آینده این شرکت منجر به این شد که مجموعه بانک ملی بهمن 82 با عرضه بلوک 35 درصدی سهام صدرا از سوی سازمان گسترش، اقدام به خرید این بلوک به ارزش بیش از407 میلیارد تومان کند.
این معامله در آن زمان به عنوان بزرگ ترین واگذاری و خصوصی سازی تاریخ بورس معرفی شد و طی آن سازمان گسترش از این شرکت خارج شد.
با خرید مدیریتی سهام صدرا توسط بانک ملی در حالی که اکثر سهامداران انتظار داشتند باردیگر روند صعودی سهام صدرا تکرار شود نه تنها چنین رویدادی مشاهده نشد بلکه با سیر نزولی سهام صدرا بسیاری از سهامداران، شیپور عقب نشینی از این شرکت را نواختند، به طوری که تعداد سهامداران آن هم اکنون به 20 هزار و 974 نفر رسیده است.
عدم دریافت پروژه های جدید از سوی دولت نهم كه به شدت شائبه سياسي بودن داشت به موازات عطاي بي حساب پروژه به خاتم ، وديگر مسائل پیدا و پنهان عدیده و شرایط بغرنج سهام آن موجب شد تا جلیل خبره مدیر عامل صدرا بعد از حدود 15 سال از شرکت خداحافظی کند اما این اقدام و استعفای مدیرعامل سرمایه گذاری بانک ملی (مهرزاد) که متولی اصلی این شرکت بود نیز نتوانست شرایط این شرکت و سهم را بهبود ببخشد.
اینگونه بود که با توجه به کاهش سودآوری و عدم تقسیم سود سالیانه به موقع و عدم توزیع سود در مجمع سالیانه اخیر قیمت هر سهم صدرا به 46 تومان و زمان خريد توسط خاتم به 116 تومان برسد.
این شرکت در این هفت سال در مجموع هزار و 35 روز در تابلوی معاملات بورس حاضر بوده و ضمن اینکه برخی از سهامداران را در گذشته ثروتمند کرده اما در سال های اخیر بسیاری از سرمایه گذاران را با ضررهای هنگفتی مواجه کرده است
اما درست پنج ماه بعد ودر اوج اعتراضات مردمي در بزرگترین معامله تاریخ بورس ایران، پنجاه درصد شرکت مخابرات ایران به ارزش حدود هشت میلیارد دلار به چند شرکت وابسته به سپاه پاسداران فروخته شد.
بنابر گزارشها، کنسرسیوم "توسعه اعتماد مبین" خریدار سهام شرکت مخابرات، از سه شرکت تشکیل شده است. شرکت های سرمایه گذاری "توسعه اعتماد" و "شهریار مهستان" که از شرکت های زیر مجموعه بنیاد تعاون سپاه هستند و شرکت "گسترش الکترونیک مبین ایران" که از شرکت های زیر مجموعه ستاد اجرایی فرمان امام است.
دو شرکت از مجموع این شرکت ها در سالهای 1385 و 1386 تاسیس شده اند و سابقه چندانی ندارند و شرکت سرمایه گذاری توسعه اعتماد نیز در سال 1383 فعالیت خود را شروع کرده است.
کنسرسیوم توسعه اعتماد مبین در حالی توانست سهام شرکت مخابرات را از آن خود بکند که ساعاتی پیش از انجام معامله رقیبش گروه "پیشگامان کویر یزد" به دلیل نداشتن "صلاحیت امنیتی" از سوی سازمان خصوصی سازی از رقابت کنار گذاشته شده بود. نداشتن صلاحيت امنيتي مصداقي در آيين نامه وقانون هاي خصوصي سازي ندارد واعلام شدن آن درست چند ساعت قبل از شروع رقابت همه آگاهان وتحليل گران را به وجود اراده سياسي براي برنده شدن سپاه دراين مناقصه رساند.البته سازمان خصوصی سازی اعلام کرده بود که پیشگامان کویر یزد از خرید انصراف داده است اما این گروه در پاسخ اعلام کرد که سازمان خصوصی سازی اعلام کرده به دلیل عدم صلاحیت امنیتی نمی توانیم در معامله شرکت کنیم و درخواست خروج از معامله را به ما دادند.با کنار گذاشته شدن این رقیب، دو گروه بر سر خرید مخابرات رقابت می کردند که هر دو وابسته به سپاه پاسداران بودند: "کنسرسیوم توسعه اعتماد مبین" و گروه "مهر اقتصاد ایرانیان."
"مهر اقتصاد ایرانیان" یک شرکت سرمایه گذاری است که در بورس فعالیت می کند و یکی از شرکت های زیر مجموعه موسسه مالی و اعتباری مهر است که صاحب آن بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.
سهام مخابرات در حالی فروخته شد که چند بار برنامه فروش این سهام به تعویق افتاده بود و آخرین بار نیز ظاهرا بنابر تقاضای گروه "مهر اقتصاد ایرانیان" برای شرکت در این معامله صورت گرفت. با این حال بعد از قطعی شدن حضور این گروه، سازمان خصوصی سازی، شرکت رقیب یعنی "پیشگامان کویر یزد" را ساعاتی پیش از معامله از گردونه رقابت کنار گذاشت.
فروش سهام شرکت مخابرات بزرگترین معامله در تاریخ 41 ساله بورس تهران است که بنابر گزارشها معامله آن نیم ساعت بیشتر طول نکشید.
رشدي كه ديگر رشد نيست
ماجرا از اینجا شروع شد که مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی، نگرانی شدید خود را از وضعیت رکودی سال آینده ابراز کرد. هر چند پیش از آن رئیس دولت در يك كنفرانس مطبوعاتي رقم متفاوتی را برای رشد اقتصادی سال 88 ابراز کرده بود.
محمود احمدی‌نژاد هنگامی که رشد اقتصادی ایران را در سال 87 برابر با 9/6 درصد اعلام می‌کرد، خبر نداشت که بانک مرکزی در همان زمان در گزارشی رشد اقتصادی سال گذشته را برابر با کمتر از سه درصد اعلام می‌کند. هر چند این دو عدد که از جانب دولت اعلام می‌شد، آنقدر متفاوت بود که تعجب اقتصاددانان را برانگیزد؛ اما نگران کننده‌ترین آمار رشد اقتصادی ایران از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس برای نخستین بار اعلام شد. این مرکز در گزارش خود رشد اقتصادی در 89 رادر حدود منفی اعلام کرد. به فاصله چندین روز یک مرکز پژوهشی دیگر که مستقل از نفوذ دولت است رشد اقتصادی پایین کشور را که از سوی مرکز پژوهش‌های بیان شده بود، مورد تایید قرار داد.
مرکز مطالعات و تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام هم در پاسخ به انتقادات پایگاه اطلاع رسانی دولت با انتشار گزارشی در بهمن ماه رشد اقتصادی سه ماهه دوم سال 87 را 3/2 درصد اعلام کرد و نوشت رشد اقتصادی که یکی از مهمترین شاخص‌های اقتصادی در مسیر توسعه است، و طبق قانون برنامه می‌بایست در سال 1387 به میزان 4/8 درصد می‌شد، فقط 3/2 درصد در سه ماهه دوم سال 1387 بوده است. یعنی کمتر از یک سوم هدف برنامه.
و نیز به استناد همین منبع نرخ بیکاری که طبق برنامه باید در سال 1388 به 4/8 درصد می‌رسید، در سه ماهه اول سال 1388 برابر با 1/11 درصد بوده است. و باز هم مستند به گزارش یاد شده نرخ تورم مربوط به عملکرد 12 ماهه منتهی به خرداد 1388 برابر با 5/22 درصد بوده که در برنامه برای سال 1388 مقدار 6/8 درصد پیش‌بینی شده بود.
عمق مطلب با اين گفته محمدرضا خبازبيشتر روشن ميشود. مخبر کمیسیون اقتصادی مجلس هشتم و عضو چندین دوره این کمیسیون آمار سه ـ چهار درصدی ارایه شده را بسیار خوشبینانه دانست و مدعی شد که رشد اقتصادی کشور کمتر از عددهای اعلام شده است.
رکود و کسادی گسترده در سطح بازارهای کشور و کاهش حجم مبادلات مالی بازار، افزایش چک‌های برگشتی و کاهش تولیدات داخلی از جمله شواهدی است که نشان از رکودی بی‌سابقه در اقتصاد کشور دارد، تا آنجا که برخی از بازاری‌های باسابقه وضعیت امسال را بعد از اتمام جنگ تحمیلی و پذیرش قطعنامه 598 بی‌سابقه می‌دانند.
هر چند در توضیح علت کاهش نرخ رشد اقتصادی دلایل گوناگونی از جمله رکود جهانی متأثر از بحران مالی بین‌المللی، تحریم‌های بین‌المللی، افت بهای نفت خام، سیاست‌های انقباضی دولت، تراز تجاری منفی و افزایش بی‌رویه واردات می‌توان برشمرد، اما آنچه در بین تولید کنندگان و فعالان اقتصادی رایج است، سیاست‌های انقباضی پولی بدون حساب و کتاب و بدون برنامه و آینده‌نگری بانک مرکزی است.
اکنون نیز فعالان اقتصادی دولت را نسبت به عواقب تصمیم‌ها و ایده‌های اقتصادی‌اش هشدار می‌دهند؛ از مصباحی مقدم اصولگرا تا ستاری‌فر اصلاح‌طلب و سوال اینجا است که برای یکبار هم شده دولت نمی‌خواهد به سخنان اساتید و نخبگان اقتصادی گوش فرا دهد؟
در حال حاضر گمانه‌ها از وقوع فرآیندی همانند سال 74 و پیدایش تورم کمرشکن پنجاه درصدی در سال 89 خبر می‌دهند. محمدرضا خباز با اشاره به تورم بیست و پنج تا سی درصدی ناشی از هدفمندسازی یارانه‌ها و پیش بینی تورم طبیعی رایج بیست درصدی در سال آینده، در مجموع تورمی در حدود50 درصد را برای سال 89 برآورد می‌کند. احمد توکلی با تکیه بر گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، رشد اقتصادی کشور را در سال گذشته 3/2 درصد اعلام و این نرخ را برای امسال بین 5/1 تا 2 درصد پیش‌بینی کرد. وی در ادامه اظهار داشته: بانک مرکزي در جلسه کميسيون تلفيق آمار رشد اقتصادي سال 87 را 3/2 درصد اعلام کرد و همين آمار در 18 فوريه مطابق با 29 بهمن سال جاري از سوي بانک جهاني براي سالهاي 2009 ـ 2008، 3/2 اعلام شد.
توکلی در ادامه گفت‌وگو با مهر، گفته است دولت تا کنون در پايان سال 88 از ارائه نرح رشد اقتصادي در سال گذشته خودداري کرده؛ تنها بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران در آبان‌ماه امسال بود که در واکنش به خبري که در اين باره منتشر شد، اقدام به انتشار آمار نیمه اول سال 87 کرد.
توکلي همچنين خبر داد، امسال هم برابر پيش‌بيني انجام شده، رشد اقتصادي 1.5 تا 2 درصد برآورد شده است. حسيني وزير اقتصاد نيز در کميسيون تلفيق اشاره کرد که سال آينده با توجه به هدفمند کردن يارانه‌ها، 2 واحد درصد نرخ رشد پايين خواهد آمد. بنابراين پيش‌بيني ميشود سال آينده حالت رکودي ادامه يابد و حتي رشد اقتصادی منفي شود.
اگرچه حامیان دولت از جمله دکتر پژویان نظرات مرکز پژوهش‌ها و احمد توکلی را فاقد اعتبار و فقط برای تحت تاثیر قرار دادن مجلس شورای اسلامی می‌دانند، ولی واقعیت این است که کمتر فردی که حتی آشنایی اندکی به مباحث اولیه علم اقتصاد داشته باشد، به آینده سیاست‌های غیرهمسو و بی‌برنامه دولت امیدوار است .
بزرگترين طرح در روزهاي اخر
بزرگترين طرح اقتصادي كشور در 30 سال گذشته يعني هدفمند سازي يارانه ها در حالي به انجام وپايان رسيد كه دولت با اشتياق زياد به استقبال آن رفت وبا بي ميلي تمام آن را از مجلس دريافت كرد تا جاييكه سال 88 پايان گرفت وزمانبندي اجزاي اين قانون روشن نشد وهنوز مردم نمي دانند قيمت كالاهايي چون آب وبرق وبنزين از كي گران ميشوند؛ گرچه به نظر نمي رسد در سه ماهه اول اين اتفاق رخ دهد. طبق مصوبه مجلس وتاكيد ان در بودجه 89 نهايت سقف درآمدي دولت ازآزاد سازي قيمت ها ميتواند 20هزار ميليارد تومان باشد. ان در حالي است كه دولت به شدت وبا تمام قوا در پي كسب در آمد 40 هزارميليارد تومان بود. اين در واقع يعني دولت پي افزايش زياد قيمت برق واب وبنزين بود كه با تصميم مجلس اين موضوع تعديل شد. اين در حالي است كه اين دولت واين گروه سياسي كه بر كشور حاكم است قبلا پي سياست تثبيت قيمت ها بودند وحالا در پي كاهش درامدهاي نفتي ميخواهد كبود درامدش را از مردم دريافت كند. سال 89 سالي حساس در اقتصاد ايران است. يا ايران ميتواند آزاد سازي قيمت ها را موفق پشت سر بگذارد يا اينكه ناموفق ميشود البته اين ناموفقيت ديگر فقط براي اقتصاد نيست ودولت را نيز با خود به زير ميكشد.
